Pierwsza część podręcznika Przeszłość i dziś dla klasy 1 posiada trzy działy odpowiadające epokom historyczno-literackim. Są to: o Starożytność. Grecja i Rzym, o Starożytność. Świat Biblii, o przeciętniewiecze.

Materiał nauczania jest ułożony chronologicznie i podzielony na działy według epok historycznoliterackich, a te - na rozdziały odpowiadające najważniejszym zagadnieniom poszczególnych epok. Chronologiczny układ treści nauczania pozwala uczniom poznawać literaturę i kulturę ze świadomością cyklu historycznoliterackiego, w,,naturalnym" porządku i w zróżnicowanych kontekstach.

Stałą cechą linii jest wiązanie perspektywy historycznej i współczesnej. Tej zasadzie podporządkowano prezentację i interpretację zjawisk kultury. Dokładnie dostosowana faktografia ilustruje żywe dziedzictwo, tworzące i wzbogacające współczesność.

składnik Dialogi z tradycją służy uświadomieniu uczniom, jak teksty współczesne nawiązują do przeszłości i jak przeszłość ożywa dzięki współczesnym reinterpretacjom. W centrum uwagi autora pozostaje tekst literacki.

Jego interpretacja ma służyć refleksji nad kondycją człowieka we współczesnym świecie i sprzyjać kształtowaniu tożsamości ucznia. Podręcznik jest wystarczającym źródłem do poznania tych utworów, które podstawa programowa zaleca czytać we fragmentach.

Dzieła, które posiadają być poznane w całości, są reprezentowane fragmentami i omówieniami całości. Każdy tekst literacki jest opatrzony Wskazówkami do analizy i interpretacji, które są dla ucznia zachętą i instrukcją do pracy z tekstem oraz samodzielnego odkrywania jego struktury i sensów.

Lektury dedykowane do czytania całkowicie posiadają - oprócz pokrywy fragmentów - tzw. Przewodniki po lekturze. Znaczną częścią opracowania lektur są ciekawe, różne, nieschematyczne polecenia dla uczniów (Czytamy, analizujemy, interpretujemy).

Jednym z ważnych celów tych poleceń jest kształtowanie świadomości kształtu językowo-stylistycznego i niesionych przez ów kształt znaczeń. Lektura tekstów literackich i odbiór tekstów kultury wykorzystywana jest także jako okazja do doskonalenia umiejętności komunikacyjnych (tworzenia tekstów własnych).

Przewidziane w podstawie programowej zagadnienia językoznawcze zostały omówione w odrębnych rozdziałach, zintegrowanych - tam, gdzie było to osiągalne - z treściami z zakresu literatury i kultury. Poza materiałem historycznoliterackim i językoznawczym podręcznik wprowadza zróżnicowane interdyscyplinarne konteksty interpretacyjne: plastyczne, filozoficzne, kulturowe i historyczne i biograficzne.

ciekawy wybór dzieł plastycznych ma sprzyjać pogłębionej refleksji nad kulturą, a z reguły - pomagać w zrozumieniu tekstów literackich. Niemało ilustracji zostało opatrzonych rozbudowanym komentarzem, który wprowadza ucznia w podstawy odbioru dzieła sztuki, i poleceniami ukierunkowującymi interpretację.

Naprzemienny układ dostępnie napisanych partii wykładowych,,,okienek" z wiadomościami encyklopedycznymi bądź ciekawostkami, ciekawych i nieschematycznych streszczeń utworów. Taki kształt książki nawiązuje do należycie uczniom znanej formy hipertekstu.

niebanalna, a zarazem prosta i transparentna forma usprawnia percepcję materiału i pracę z książką.